Ouders vinden levensbeschouwing en burgerschapsvorming belangrijk voor hun kinderen

Uit een bevraging bij ouders van officieel gesubsidieerde scholen in Vlaanderen en openbare scholen in Nederland blijkt dat ouders vinden dat levensbeschouwing en burgerschapsvorming een plaats moeten krijgen op school. Ook zien ouders de school als een ideale plek om in contact te komen met kinderen met een andere achtergrond of overtuiging. Ze vinden dat moeilijkere onderwerpen in de klas niet vermeden moeten worden. De keuze van een school verloopt eerder pragmatisch dan ideologisch: nabijheid en goede ervaringen van familie of vrienden geven de doorslag.

Over de rol van levensbeschouwing en burgerschapseducatie op school loopt een breed maatschappelijk debat, o.a. in het kader van de vernieuwing van de eindtermen. Maar wat vinden ouders van levensbeschouwing, burgerschap en omgaan met verschillen op school? Nooit eerder werden ouders op een grotere schaal over deze actuele thema’s bevraagd. Tot dit voorjaar. Ouderkoepel KOOGO en Nederlandse tegenhanger VOO besloten het aan de ouders zélf te vragen via een online bevraging tussen 20 februari en 11 maart. Dat deze thema’s Vlaamse ouders interesseren, blijkt uit de grote respons van 1847 ouders van stedelijke, gemeentelijke en provinciale scholen. In Nederland ligt de respons met 438 beantwoorde vragenlijsten wat lager.

Levensbeschouwing op school: ja

In het officieel onderwijs kunnen leerlingen twee uur les volgen in de erkende levensbeschouwing van hun keuze, of ze kunnen vrijstelling vragen. 93,1% van de ouders geeft aan dat hun kind een van de levensbeschouwelijke vakken volgt, 6,9% kiest voor vrijstelling. Het aantal uren (2 uur) in het huidige aanbod is voor 65,1% van de ouders prima terwijl 31,6% dat te veel vindt. 3,3% wil méér uren in het levensbeschouwelijke vak. Gevraagd naar wat ouders het beste zouden vinden voor hun kind, zou 56,4% een algemeen vak levensbeschouwing verkiezen waarin verschillende visies en overtuigingen aan bod komen, terwijl 16,9 % opteert voor een specifiek levensbeschouwelijk vak en 17,4% voor dialoog over de vakken heen. Op deze vraag antwoordt 8,6% dat ze liever geen levensbeschouwing op school zouden zien.

Burgerschapsvorming, een opdracht voor de school

Burgerschapsvorming maakt op dit moment deel uit van de vakoverschrijdende eindtermen. Het vormt kinderen om actief te leren deelnemen aan een open en democratische samenleving. Bijna alle ouders (96,6%) vinden dat de school hieraan moet werken met hun kinderen. 67,2% ziet dit liefst geïntegreerd in de bestaande vakken, 29,3% vindt een apart vak burgerschapsvorming de beste optie. De thema’s die de bevraagde ouders graag aan bod zien komen, zijn breed maatschappelijk en politiek: mensenrechten, actualiteit, diversiteit, democratie, vrede en conflict en milieu scoren alle boven de 40%.

De school als leerplek voor een diverse samenleving

Ouders die kiezen voor een officiële school, kiezen per definitie voor een omgeving waarin omgaan met verschillen een realiteit is. Toch valt in de antwoorden op dat ouders zeer bewust willen dat hun kinderen op school in contact komen met kinderen met een andere achtergrond of overtuiging (88,2%). Ook vinden ze dat de school kun kinderen moet leren zich te verplaatsen in de gevoelens en ideeën van kinderen met een andere achtergrond of overtuiging en dat kinderen verschillende opvattingen en visies moeten kennen om goed keuzes te kunnen maken. Ze willen bovendien niet (82,1%) dat moeilijke gesprekken over gevoelige onderwerpen in de klas vermeden moeten worden. Een opvallende en hoopvolle vaststelling dat openheid, empathie en de competentie om moeilijke gesprekken te voeren voor ouders van zo’n wezenlijk belang zijn.

Waarom kiest een ouder voor een school?

Het antwoord op de vraag waarom ouders een bepaalde school kiezen is dan weer duidelijk pragmatisch. De nabijheid (43,9%), de goede ervaringen van familie of vrienden (40,4%) en de goede voor- of naschoolse opvang en middagopvang (20%) scoren het hoogst in Vlaanderen. Voor 13,4% van de Vlaamse ouders speelt de open benadering van verschillende levensovertuigingen een rol bij de keuze. Dat percentage ligt in Nederland hoger, nl. op 23,1%.

Vragen?

Neem contact op met Hannelore Lambrighs, stafmedewerker KOOGO, 0474 56 91 65 of met Ludo Claes, coördinator KOOGO, 0473 72 54 19

De resultaten van de enquête worden op 20 april voorgesteld op een Vlaams-Nederlandse studiedag ‘De openbare school verbindt’ in Helmond. Meer informatie, cijfers en grafieken en een vergelijking met de Nederlandse resultaten vind je in het uitgebreidere verslag op www.koogo.be

KOOGO is de koepel van ouderverenigingen van het officieel gesubsidieerd onderwijs in Vlaanderen.
VOO is de vereniging voor openbaar onderwijs en heeft expertise in medezeggenschap en openbaar onderwijs.